Kijk 12 mei om 14.00 uur live mee met de promotie van Anne Koopmans

“Zeventig procent van de studenten geneeskunde is vrouw en toch zijn vrouwelijke hoogleraren in het algemeen nog steeds in de minderheid”, licht Koopmans haar keuze toe. “Aannames over vrouwelijke eigenschappen en rolpatronen spelen vaak een belemmerende rol. Daarom zijn vrouwelijke rolmodellen zo belangrijk. Je laat je eerder inspireren door iemand met wie je je kunt identificeren. Daarnaast kunnen vrouwen in een hoge positie bijdragen aan een cultuuromslag in een organisatie.”

Kijk mee

Je kunt de promotie van Anne Koopmans op 12 mei vanaf 14.00 uur volgen via deze livestream. Via dezelfde link kun je de promotie later terugkijken.

CYP Genotypering

Het onderzoek van Koopmans gaat over CYP genotypering in de klinische praktijk. De enzymen CYP2D6 en CYP2C19, werkzaam in de lever, spelen een belangrijk rol in de afbraak van bijna alle antipsychotica en antidepressiva. Er zijn allerlei factoren van invloed op de snelheid waarmee deze enzymen medicatie afbreken. Eén van de belangrijkste factoren is de manier waarop het enzym gecodeerd is in het DNA. Elk enzym wordt gecodeerd door twee allelen en afhankelijk van het aantal actieve allelen kan het genotype vertaald worden naar een fenotype. Dit fenotype kan sterk variëren per persoon en per etnische afkomst.

“Er is een relatie tussen de snelheid waarmee het enzym de medicatie afbreekt en het optreden van bijwerkingen van de medicatie”, vertelt Koopmans. “Tijdens het onderzoek hebben we in kaart gebracht hoe vaak de verschillende fenotypen wereldwijd voorkomen. Daarnaast hebben we onderzocht of er bij patiënten die antipsychotica gebruiken, minder bijwerkingen optreden als je de dosering van medicatie aanpast aan het fenotype.”

Belangrijkste conclusies

“We vinden grote verschillen in het voorkomen van niet-normale CYP2D6 en CYP2C19 fenotypen tussen verschillende etniciteiten. Dit kan tot een factor 20 verschillen. Bij mensen afkomstig van de voormalige Nederlandse Antillen is de kans op een niet-normaal fenotype echter even groot als bij Europeanen.
Omdat het onderzoek inzicht biedt in de prevalentie van het voorkomen van de verschillende fenotypen wereldwijd, is het vooral nuttig bij de behandeling van migranten. Verder blijkt dat routinematig genotyperen bij patiënten die reeds langdurig ingesteld zijn op antipsychotica niet zinvol is, waarmee veel geld en pseudo-inzicht bespaard kan worden.

Over Anne Koopmans

Koopmans studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam en volgde de opleiding tot psychiater bij Parnassia in Den Haag. Transculturele geneeskunde heeft haar grote interesse; zo volgde ze stages in Suriname, Malawi en San Francisco en was zij werkzaam als arts op Curaçao. Momenteel werkt Koopmans als psychiater bij i-psy in Utrecht.

Anne Koopmans, CYP2D6 and CYP2C19 genotyping in psychiatry. Bridging the gap between practice and lab.